Patenten en publicaties

Aantal patenten per energiedrager

TNO heeft opdracht gekregen om patenten (ook wel octrooien genoemd) met betrekking tot duurzame mobiliteit te vinden voor het jaar 2020. Hieronder wordt eerst uitgelegd welke methode is gehanteerd; daarna volgt een overzicht van de resultaten.

Zoekmethode

De zoekopdracht is uitgevoerd op Espacenet¹⁰, een octrooidatabank ontwikkeld door het Europees Octrooibureau, die een groot deel van de wereldwijde octrooidocumenten bevat: ruim 120 miljoen uit meer dan 90 landen. Hiervoor zijn drie filters toegepast: classificatie, land van herkomst en publicatiedatum.

Afbakening

De zoekopdracht levert ruim 2000 verschillende patenten op. Echter niet alle patenten zijn van toepassing voor duurzame mobiliteit of zijn zo specifiek dat duurzame mobiliteit eronder zou kunnen vallen. Er is daarom een handmatige selectie gemaakt uit de gevonden patenten, waarbij de relatie tot mobiliteit op het eerste oog zichtbaar is¹¹.

Bijvoorbeeld, onder de classificatie ‘H01: BASIC ELECTRIC ELEMENTS’ vallen alle patenten voor batterijen, (semi)conductors, transformators, et cetera. Dit kan van toepassing zijn voor elektrische mobiliteit, maar het is ook breder dan dat. Er is getracht hieruit een relevante selectie te maken.

Filter 1: Classificatie

Op Espacenet is het mogelijk om gefilterd te zoeken naar patenten op basis van IPC-classificaties. Patenten hebben vaak meerdere classificatiecodes om aan te geven in welke categorieën ze relevant zijn. Er is gezocht naar patenten met de classificaties, zoals gepresenteerd in Tabel 1. Dit zijn ‘high’ level classificaties zodat er zo weinig mogelijk gemist wordt. Patenten voor duurzame mobiliteit zijn hoogstwaarschijnlijk minimaal gelinkt aan een of meerdere van deze classificaties.

Tabel 1: De IPC-codes waarop gezocht is in deze exercitie
IPC-code	Omschrijving
B60	VEHICLES IN GENERAL
B62	LAND VEHICLES FOR TRAVELLING OTHERWISE THAN ON RAILS
C10G	CRACKING HYDROCARBON OILS; PRODUCTION OF LIQUID HYDROCARBON MIXTURES, e.g. BY DESTRUCTIVE HYDROGENATION, OLIGOMERISATION, POLYMERISATION (cracking to hydrogen or synthesis gas C01B; cracking or pyrolysis of hydrocarbon gases to individual hydrocarbons or mixtures thereof of definite or specific constitution C07C; cracking to cokes C10B); RECOVERY OF HYDROCARBON OILS FROM OIL-SHALE, OIL-SAND, OR GASES; REFINING MIXTURES MAINLY CONSISTING OF HYDROCARBONS; REFORMING OF NAPHTHA; MINERAL WAXES (inhibiting corrosion or incrustation in general C23F)
C10J	PRODUCTION OF PRODUCER GAS, WATER-GAS, SYNTHESIS GAS FROM SOLID CARBONACEOUS MATERIAL, OR MIXTURES CONTAINING THESE GASES (synthesis gas from liquid or gaseous hydrocarbons C01B; underground gasification of minerals E21B43/295); CARBURETTING AIR OR OTHER GASES
C10L	FUELS NOT OTHERWISE PROVIDED FOR (fuels for generating pressure gas, e.g. for rockets C06D5/00; candles C11C; nuclear fuel G21C3/00); NATURAL GAS; SYNTHETIC NATURAL GAS OBTAINED BY PROCESSES NOT COVERED BY SUBCLASSES C10G, C10K; LIQUEFIED PETROLEUM GAS; ADDING MATERIALS TO FUELS OR FIRES TO REDUCE SMOKE OR UNDESIRABLE DEPOSITS OR TO FACILITATE SOOT REMOVAL; FIRELIGHTERS
F01	MACHINES OR ENGINES IN GENERAL; ENGINE PLANTS IN GENERAL; STEAM ENGINES
F02	COMBUSTION ENGINES; HOT-GAS OR COMBUSTION-PRODUCT ENGINE PLANTS
F03	MACHINES OR ENGINES FOR LIQUIDS; WIND, SPRING, OR WEIGHT MOTORS; PRODUCING MECHANICAL POWER OR A REACTIVE PROPULSIVE THRUST, NOT OTHERWISE PROVIDED FOR
F17	STORING OR DISTRIBUTING GASES OR LIQUIDS
H01	BASIC ELECTRIC ELEMENTS
H02	GENERATION; CONVERSION OR DISTRIBUTION OF ELECTRIC POWER
Y02	TECHNOLOGIES OR APPLICATIONS FOR MITIGATION OR ADAPTATION AGAINST CLIMATE CHANGE

WIPO¹² heeft ook een lijst met classificatiecodes voor ‘Environmentally Sound Technologies’ samengesteld, onder meer voor de subcategorie transport. De codes van WIPO komen globaal overeen met de codes in Tabel 1 maar gaan een niveau dieper.

Filter 2: Applicants country (Nederland)

Met dit filter komen alleen de patenten naar voren die door een Nederlandse instantie zijn ingediend. Dit hoeft niet te betekenen dat de uitvindende persoon de Nederlandse nationaliteit heeft.

Filter 3: Datum (01-01-2020 t/m 31-12-2020)

Alleen de patenten die in deze periode zijn gepubliceerd zijn meegenomen. LET OP: publicaties blijven anderhalf jaar geheim voordat ze openbaar worden gemaakt. Dat wil zeggen dat de patenten die naar voren komen in dit onderzoek al tussen 01-07-2018 en 31-06-2019 zijn ingediend bij het octrooibureau.

Resultaten

Er zijn voor 2020 in totaal 65 patenten geselecteerd voor duurzame mobiliteit die zijn ingediend door een Nederlandse instantie. Om inzichtelijk te maken op welk gebied deze patenten gefocust zijn, is een verdeling gemaakt in twee groepen. Groep 1 geeft aan wat voor soort techniek het patent beschrijft; groep 2 geeft aan of het waterstof, elektrische of verbrandmotoren mobiliteit betreft. De gevonden patenten zijn vervolgens handmatig ingedeeld in beide groepen (zie Tabel 2 en 3)¹³.

Tabel 2: Groepenindeling en uitleg Groep 1
Groep 1	Omschrijving
Waterstoftechniek	Technieken omtrent waterstof aandrijving, zoals hydrogen fuel cells.
Voertuigtechniek	Motor, fuel/air supply systemen, voertuigonderdelen die niet direct aan een aandrijftechniek gelinkt zijn of hele voertuigen.
Batterijtechniek en elektriciteitssystemen	Elektrotechnische systemen en batterijtechnieken, zoals converters, veiligheidssystemen en energy transfer systems.
Chemische processen en nabehandeling	Productie van vloeibare (alternatieve) brandstoffen zoals ammonia, methanol en ethanol en ook nabehandelingssystemen voor vermindering van uitlaatgassen.
Energieopwerking, opslag en distributie	Duurzame energieopwekking en distributie en opslag van energie.
Laadtechniek en laadinfrastructuur	Technieken met betrekking tot het laden van elektrische voertuigen.

Tabel 3: Groepenindeling en uitleg Groep 2
Groep 2	Omschrijving
Waterstof	Patenten met betrekking tot waterstof productie of aandrijvingstechnieken
Elektrisch	Patenten met betrekking tot elektrische mobiliteit. Laadinfrastructuur, batterijtechnieken of distributie van elektriciteit.
Verbranding	(Vloeibare) brandstof gerelateerde technieken.
Overig	Chemische processen en voertuigtechnieken die niet aan de andere groepen toegeschreven kunnen worden.

Figuur 3: Aantal patenten duurzame energie voor mobiliteit Groep 1

Figuur 3 Aantal patenten duurzame energie voor mobiliteit Groep 1

Figuur 4: Aantal patenten duurzame energie voor mobiliteit Groep 2

Figuur 4 Aantal patenten duurzame energie voor mobiliteit Groep 2

Aantal publicaties per energiedrager

Om een overzicht te verkrijgen over publicaties met betrekking tot duurzame mobiliteit in 2020, heeft TNO een zoekopdracht uitgevoerd in Scopus¹⁴, een online research database met abstracts en metadata van duizenden uitgevers. Voor deze zoekopdracht zijn vier filters toegepast: keywords, affiliation country, publicatiejaar en documenttype.

Gezocht is op de volgende combinatie van keywords:

sustainable OR sustainability OR renewable AND mobility
sustainable OR sustainability OR renewable AND transport
biofuel OR bio-fuel OR {bio fuel}
electric W/5 mobility OR vehicle
charging AND infrastructure OR station
hydrogen W/5 vehicle OR mobility
mobility AND renewable W/5 fuel OR energy
e-fuel OR {synthetic fuel}

Verder waren de volgende criteria van toepassing: Minstens één auteur moet gelieerd zijn aan een Nederlandse instantie; dit hoeft niet de hoofdauteur te zijn. Het onderzoek is gepubliceerd in 2020 in een wetenschappelijk tijdschrift of het is een conference paper.

Resultaat

De zoekopdracht heeft in totaal 333 publicaties opgeleverd, dubbelingen niet meegerekend. Deze hebben bijna allemaal een link met mobiliteit én een energiedrager. Omdat het niet mogelijk was om alle publicaties binnen afzienbare tijd uitgebreid te scannen op relevantie, is een globale scan uitgevoerd. Daardoor kan het voorkomen dat er toch nog resultaten in de lijst staan die door een toevallig gebruik van dezelfde terminologieën naar boven zijn gekomen.

Figuur 5: Aantal publicaties met betrekking tot duurzame mobiliteit

Figuur 5 Aantal publicaties met betrekking tot duurzame mobiliteit

¹⁰Espacenet – patent classification

¹¹Het is in de beschikbare tijd niet mogelijk geweest om 2000+ patenten in detail door te nemen; de selectie is daarom gemaakt op basis van patenttitels en bij twijfel op basis van de abstracts. Het is hierdoor mogelijk dat er patenten onopgemerkt zijn gebleven.

¹²IPC GREEN INVENTORY (wipo.int)

¹³De categorisering betreft geen officiële termen, de groepen zijn enkel ter indicatie geformuleerd om de resultaten te kunnen groeperen en inzichtelijk te maken op welke gebieden innovatieve technieken zijn ontwikkeld.

¹⁴Scopus - Document search