Rij niet meer om, fiets direct van Dam naar Dom
Over een paar jaar fiets je makkelijker en sneller dan ooit tevoren van de Utrechtse binnenstad naar hartje Amsterdam. Op de Dam tot Dom-snelfietsroute. Annemieke Tromp zet zich vanuit Rijkswaterstaat met hart en ziel in voor dit project en bewandelt daarmee ongebaande paden voor Rijkswaterstaat. Ze vertelt over de uiteenlopende reacties die ze krijgt en de laatste drempel die nog genomen moet worden.
De goeie ouwe fiets
‘We kunnen CO2-uitstoot tegengaan met elektrische auto’s of files verminderen met extra asfalt, maar we hebben eigenlijk álle middelen nodig om de boel duurzaam bereikbaar te maken. Dan denk je niet snel aan de goeie ouwe fiets.
Met het oog op duurzaamheid en gezondheid zat Rijkswaterstaat met de vraag: hoe verminderen we het autoverkeer in de drukke randstad? Op de A2 staat het altijd vast. En het openbaar vervoer zit ook al propvol. Vanuit mijn werkplek in Westraven, het hoofdkantoor van Rijkswaterstaat, keek ik uit op het Amsterdam-Rijnkanaal. Aan beide kanten van dat kanaal zag ik fietspaden. En toen wist ik het antwoord: een snelle fietsroute van Utrecht naar Amsterdam. Dat is ook nog goedkoper dan een autosnelweg.’
Wisselend enthousiasme
‘Samen met de regiocoördinator Midden-Nederland pakte ik dit project op. We spraken met de betrokken gemeentes en ontdekten dat er nog veel meer partijen fietspadbeheerder zijn, zoals de waterschappen, provincie, vervoersregio en het bedrijfsleven. Via hen hoorden we veel positieve geluiden van mensen. Ouders die hun kinderen niet meer door files willen loodsen om ze naar school te brengen. Wielrenners die uitkijken naar een langgerekte fietsbaan. Organisaties die banen buiten de binnenstad willen aanbieden. Vakantiefietsverkeer uit Amsterdam. Woon-werkverkeer. En ook jongeren waren enthousiast – de fietsers van de toekomst.’
‘Het beoogde publiek verheugde zich dus. Maar mijn collega’s waren niet meteen om toen we er bijvoorbeeld over spraken tijdens de lunch. Opmerkingen als ‘Fietsen? Dat is echt van vroeger’ en ‘Rijkswaterstaat is toch niet van de fietspaden?’ vlogen me om de oren. Niemand leek te weten dat we 600 kilometer aan fietspaden in beheer hebben.’
Mevrouw Fiets
‘Staatsecretaris Van Veldhoven is groot voorstander van de fiets. Door haar aandacht voor dit onderwerp en onze inzet voor dit project nu, 5 jaar later, de reacties gelukkig veel positiever. Het ministerie beschouwt dit project als een voorbeeld voor toekomstige projecten, vanwege ons omdenken bij duurzame vraagstukken. Bij het departement noemen ze me weleens gekscherend ‘Mevrouw Fiets’. En collega’s kunnen niet wachten tot ze de fietsroute zelf mogen proberen. Het hoogtepunt was een collega die zei: ‘We hebben een brug over van een ander project, kan jij die misschien hergebruiken als fietsbrug?’ Nou zijn wij nog niet zo ver dat we een brug kunnen gebruiken, maar zo’n aanbod zegt zóveel over de betrokkenheid en interesse van de mensen nu.’
Alles in kaart
‘We zijn nog in het beginstadium. We praten veel met alle betrokken partijen, en brengen van alles in kaart. Denk aan bestaande fietspaden die we kunnen verbinden, aanhaakpunten om op de route te komen, onderhoud, overstappunten bij treinstations, pontjes, fietsbruggen die vervangen moeten worden, ga zo maar door. En we maken afspraken met provincies en het MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport, red.). Zo werken we toe naar een bestuurlijk convenant. Dat is de laatste drempel voordat we echt aan de slag kunnen.’
Rooskleurig toekomstbeeld
‘Over 10 jaar zal het helemaal af zijn. Ik hoop dat het een veelgebruikte fietsroute wordt, waar iedereen blij mee is. Dat zowel de gebruikers als mijn collega’s zeggen: ‘De auto? Dat is echt van vroeger, ik ga liever fietsen!’’
Dit artikel is gepubliceerd in 2019. Op dit moment wordt gekeken, in het kader van het Nationaal Toekomstbeeld Fiets op hoofdlijnen, wat mogelijke vervolgstappen zouden kunnen zijn.