Elektrische laadinfrastructuur langs snelwegen

Sinds 2014 maakt Rijkswaterstaat het mogelijk om op de zogenaamde verzorgingsplaatsen ook zelfstandige laadstations te realiseren (naast de snelladers bij de tankstations). In de toekomst hebben we nog meer snelladers nodig, ook langs het hoofdwegennet.

AFID-studie door TNO

In 2019 vroeg Rijkswaterstaat, in samenwerking met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, aan TNO om de behoefte aan snelladers langs het hoofdwegennet in kaart te brengen. Uit deze studie blijkt dat er in 2030 een grote behoefte is aan snelladers voor met name personenvervoer langs snelwegen. Het gaat om 2.900 snelladers in 2030 (inclusief 115 voor vrachtauto’s).

Het rapport geeft per wegsegment de benodigde hoeveelheid alternatieve tank en laadinfrastructuur in 2020, 2025 en 2030. Zie de overzichtskaart hieronder. Ook is, ter indicatie, de benodigde laadinfrastructuur per verzorgingsplaats berekend.

Overzichtskaart_benodigde_infra_per_wegsegment_2030_

bron: Rapport Behoefte aan infrastructuur voor alternatieve energiedragers voor mobiliteit in Nederland (AFID-studie TNO)

Casestudie door Qirion

Als vervolg op de AFID-studie door TNO, vroeg Rijkswaterstaat aan Qirion Energy Consulting om te kijken naar het verbinden van energieopwek
en -afname rondom verzorgingsplaatsen. Er is namelijk tegelijk de opgave om duurzame energie op te wekken op Rijksgronden. Hiervoor blijkt veel potentie langs snelwegen te liggen. Interessant wordt het als deze twee opgaves worden gecombineerd.

Figuur 12: Bij aparte aansluitingen van opwek en laadpunten op het net (boven) moet alle opgewekte energie via het net, en is de capaciteit van het net dus beperkend. Wanneer opwek, laadpunten en energie-opslag allen een gecombineerde aansluiting hebben (onder) kan energie lokaal verdeeld worden. (bron: Rapport Snelladers en opwek bij verzorgingsplaatsen (Quirion))

In deze casestudie is voor drie representatieve verzorgingsplaatsen de (maatschappelijke) haalbaarheid van snelladers al dan niet in combinatie met opwek langs het areaal onderzocht. Het uiteindelijke doel is om tot een werkwijze voor Rijkswaterstaat te komen voor grootschalige realisatie van snelladers langs verzorgingsplaatsen.

Verkenning van systeemontwerp door Firan

Om verder te verkennen wat de mogelijkheden zijn van energiemanagement op verzorgingsplaatsen van Rijkswaterstaat organiseerde Firan een serie workshops. Hierbij is gekeken naar de voordelen van een combinatie van opslag en opwek voor duurzame laadinfrastructuren.

Op basis van een model voor een decentrale netaansluiting, toetste Firan een aantal scenario's aan een concrete locatie, te weten verzorgingsplaats Peulwijk-Oost. Daarbij is rekening gehouden met organisatorische, technische en financiële aspecten van de opwek, de opslag en de afname van duurzame energie voor snelladers. De resultaten zijn uitgewerkt tot een eerste concept voor een modulaire en schaalbare aanpak.

Studie ‘Laadinfrastructuur op verzorgingsplaatsen’ door APPM, Qirion en Pels Rijken

Als men het huidige beleid doorzet, worden waarschijnlijk minder snelladers op verzorgingsplaatsen gerealiseerd dan in 2030 nodig zijn om de doelen uit het Klimaatakkoord te halen. Dat concludeert een consortium van APPM, Qirion en Pels Rijken in hun onderzoek naar de randvoorwaarden voor de uitrol van laadinfrastructuur op verzorgingsplaatsen. Het consortium voerde het onderzoek uit in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Rijkswaterstaat.

In het onderzoek is de inschatting gemaakt dat, als men het huidige beleid voortzet, de realisatie van circa 1900 snelladers in 2030 op verzorgingsplaatsen haalbaar is. Maar dit is minder dan de 2900 snelladers die volgens een eerdere TNO-studie uit 2019 nodig waren om de elektrische voertuigen in 2030 van voldoende stroom te voorzien. De belangrijkste knelpunten voor het realiseren van voldoende snelladers en landelijke dekking op alle verzorgingsplaatsen zijn dat:

  1. er een beperkte fysieke ruimte is op de verzorgingsplaatsen en
  2. de e-netcapaciteit beperkt is