Praktijkvoorbeeld Inzet pontje bij Velsertunnel
In 2016 was de Velsertunnel (A22) negen maanden afgesloten voor een grootschalige renovatie. Dagelijks rijden 65.000 voertuigen door de Velsertunnel. Rijkswaterstaat en verschillende omgevingspartijen zochten voor hen een alternatief. Samen stelden ze een bereikbaarheidsplan op en voerden dit uit.
Het plan bestond uit verschillende maatregelen op het gebied van verkeersmanagement, extra infrastructuur, mobiliteitsmanagement en communicatie. Eén cruciale maatregel was de inzet van een extra spitspont tussen Velsen-Noord en Velsen-Zuid.
Het Noordzeekanaal is een natuurlijke barrière in de IJmond. Veel mensen werken, wonen of gaan naar school aan de andere kant van het kanaal. Vanwege de korte afstanden reizen veel van hen met de fiets. Daarom besteedde het projectteam tijdens de sluiting van de Velsertunnel veel aandacht aan bereikbaarheid van de IJmond voor fietsers.
Het idee was dat fietsen sneller zou zijn dan omrijden via de drukke Wijkertunnel. Mede op verzoek van Rijkswaterstaat zette IJmond Bereikbaar daarom een extra spitspont in en een uitgebreid fietsstimuleringsprogramma op.
Uitvoering
Een belangrijke voorwaarde voor het slagen van het stimuleringsprogramma was een extra spitspont. Hierdoor halveerden de wachttijden voor fietsers en werd reizen met de fiets extra aantrekkelijk. Dankzij de pont vertrok namelijk in beide richtingen elke tien minuten een pont in plaats van elke twintig minuten.
Fietsers konden de veerdienst gratis gebruiken en alle gemotoriseerd verkeer tegen betaling. Ook buspassagiers van één Connexxion-lijn reisden tijdens de sluiting van de Velsertunnel met de pont. Incidenteel werd de pont ook flexibel ingezet, bijvoorbeeld door een uur langer door te varen om drukte op te vangen na een incident op het hoofdwegennet.
Rijkswaterstaat verzorgde de spitspont in samenwerking met IJmond Bereikbaar en de gemeente Velsen. Om dit mogelijk te maken, pasten zij voorafgaand aan de afsluiting van de Velsertunnel samen met de gemeente Velsen de twee pontpleinen duurzaam aan. Dit ter voorbereiding op het extra fietsverkeer. Ook paste de GVB, die de spitspont liet varen, de indeling van de dekken aan, zodat het de grotere aantallen fietsers, scooters en gemotoriseerd verkeer veilig kon vervoeren.
Voor het project sloten Rijkswaterstaat en IJmond Bereikbaar een bestuursovereenkomst af van €2 miljoen met het project Renovatie Velsertunnel. Daarnaast ontving IJmond Bereikbaar een subsidie vanuit Beter Benutten.
Hiermee is de extra spitspont en het fietsstimuleringsprogramma gefinancierd. Met het fietsstimuleringsprogramma kregen deelnemers (ongeveer 3.000) een vergoeding voor elke gefietste woon-werkkilometer. Het totale pakket omvatte daarnaast de inzet van de OV-fiets, de IJmond Shuttle en webcams voor actueel verkeersbeeld.
Resultaat
Tijdens de sluiting van de Velsertunnel werd het aantal reizigers dat de pont gebruikte nauwlettend gevolgd. Met een gemiddeld aantal van 5.500 reizigers per dag lag dit aantal in die periode 40% hoger dan normaal. Na de heropening van de Velsertunnel ligt het gebruik nog steeds 15% hoger dan voor de afsluiting. Het varen met twee ponten vergrootte ook de betrouwbaarheid van de dienstregeling.
Bovendien is de pont erg geliefd bij reizigers. 83% van de deelnemende fietsers van IJmond Bereikbaar vindt de fietspont belangrijk. In elke externe bijeenkomst die het projectteam hield gaven deelnemers aan dat zij de spitspont erg waardeerden. Mede hierdoor was het draagvlak hoog voor de renovatie en afsluiting van de Velsertunnel.
Aandachtspunten bij inzet elders
De inzet van een (fiets)pont is geheel afhankelijk van de situatie en locatie. Meer over bereikbaarheidseffecten is te lezen in de factsheet Alternatief bij stremming fietsverbinding.
De Velserpont was succesvol door:
- samenhang met een afgesloten snelwegtunnel
- een uitgebreid fietsstimuleringsproject
- afstanden van de IJmond zijn goed fietsbaar
Voor Rijkswaterstaat leverde de spitspont een belangrijke bijdrage aan de bereikbaarheid van de IJmond tijdens de renovatie van de Velsertunnel. Tegelijkertijd bewees de pont zich voor gemeente Velsen en IJmond Bereikbaar als belangrijk schakel in de regionale doorfietsroute. Zij besloten dan ook om de extra spitspont langere tijd in te zetten. Het is dan ook goed om van te voren te bespreken hoe een eventueel vervolg zou kunnen worden gefinancierd.
Contactpersoon/meer informatie
Neem contact op met het adviesteam Slim Reizen.
